Xu hướng cầu thủ quốc tịch kép trong bóng đá hiện đại

Bóng đá quốc tế hiện đại chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của xu hướng cầu thủ quốc tịch kép. Đây không chỉ là hiện tượng mang tính cá nhân mà còn phản ánh những biến chuyển sâu rộng về xã hội, chính trị, di cư và toàn cầu hóa. Cùng tìm hiểu kỹ hơn.

Nguyên nhân dẫn đến xu hướng cầu thủ quốc tịch kép

Toàn cầu hóa và di cư

Toàn cầu hóa mở ra làn sóng di cư mạnh mẽ giữa các quốc gia, đặc biệt là từ các nước đang phát triển sang những quốc gia phát triển như Pháp, Đức, Anh, Hà Lan… Trẻ em sinh ra trong các gia đình nhập cư thường có quyền mang hai quốc tịch: quốc tịch của cha mẹ và quốc tịch theo nơi sinh. Nhờ đó, họ có thể chọn đội tuyển quốc gia phù hợp với cơ hội phát triển sự nghiệp và định hướng cá nhân.

Ví dụ, Kylian Mbappé, ngôi sao người Pháp có cha là người Cameroon và mẹ gốc Algeria, nhưng chọn khoác áo tuyển Pháp, nơi anh sinh ra và lớn lên. Tương tự, Memphis Depay (Hà Lan) là con của một người Ghana, còn Jamal Musiala (Đức) từng chơi cho U17 Anh trước khi chọn tuyển Đức.

Hệ thống đào tạo đa quốc gia

Nhiều cầu thủ trưởng thành từ các học viện ở châu Âu nhưng lại mang gốc gác nước ngoài. Ví dụ, Pháp sở hữu hệ thống đào tạo trẻ xuất sắc (Clairefontaine), thu hút nhiều tài năng có nguồn gốc châu Phi. Theo các trang tổng hợp tỷ lệ 7M, những cầu thủ như N’Golo Kanté (gốc Mali), Paul Pogba (Guinea), hay Eduardo Camavinga (Angola và Congo) đều lựa chọn Pháp vì hệ thống đào tạo ưu việt và khả năng cạnh tranh danh hiệu cao.

Tính linh hoạt trong quy định của FIFA

Luật của FIFA hiện cho phép cầu thủ chưa thi đấu trận chính thức cho đội tuyển A của một quốc gia vẫn có thể đổi đội nếu đủ điều kiện. Thậm chí, kể từ năm 2020, FIFA còn nới lỏng quy định: nếu cầu thủ dưới 21 tuổi đã đá không quá 3 trận cho đội tuyển A (và chưa tham dự World Cup hay giải lớn chính thức), họ vẫn có thể đổi đội tuyển.

Tác động của cầu thủ 2 quốc tịch đến bóng đá quốc tế

Sự thay đổi bản sắc đội tuyển

Việc ngày càng nhiều cầu thủ quốc tịch kép chọn thi đấu cho các đội tuyển châu Âu đã tạo ra sự thay đổi về bản sắc và hình ảnh của các đội bóng này. Chẳng hạn, tuyển Pháp vô địch World Cup 2018 với đội hình có đến 17/23 cầu thủ mang gốc di cư, đại diện cho nhiều dòng máu châu Phi và Caribe.

Tuy nhiên, điều này cũng dấy lên tranh luận về bản sắc dân tộc trong thể thao. Một số người cho rằng các đội tuyển nên đại diện cho “linh hồn quốc gia”, trong khi số khác cho rằng điều quan trọng là năng lực và sự gắn bó của cầu thủ với đất nước họ chọn.

Cơ hội và thách thức với các đội bóng nhỏ

Đối với những đội tuyển ít tiếng tăm như Congo, Mali, hay Albania, việc mất các tài năng vào tay các ông lớn như Pháp, Đức hay Anh là thiệt thòi không nhỏ. Dẫu vậy, một số cầu thủ vẫn chọn đại diện cho quê hương của cha mẹ như Wilfried Zaha (Ivory Coast), Inaki Williams (Ghana), hay Sergej Milinković-Savić (Serbia) sau khi thi đấu cho đội trẻ các quốc gia lớn.

Ngược lại, một số quốc gia tận dụng tối đa xu hướng này để nâng cấp sức mạnh đội tuyển. Qatar, chủ nhà World Cup 2022, đã nhập tịch hàng loạt cầu thủ Nam Mỹ và châu Phi để xây dựng lực lượng đủ mạnh thi đấu trên sân nhà.

Các trường hợp tiêu biểu của cầu thủ quốc tịch kép

Diego Costa (Tây Ban Nha – Brazil)

Sinh ra tại Brazil và từng thi đấu cho Selecao trong trận giao hữu, nhưng Diego Costa sau đó chọn đại diện cho Tây Ban Nha – quốc gia nơi anh phát triển sự nghiệp đỉnh cao. Dù gây tranh cãi ở Brazil, Costa vẫn là ví dụ điển hình cho xu hướng cầu thủ chọn đội tuyển vì cơ hội cạnh tranh và thành tích.

Declan Rice (Anh – CH Ireland)

Rice từng thi đấu cho CH Ireland ở cấp độ trẻ và cả đội tuyển A trong các trận giao hữu. Tuy nhiên, anh quyết định đổi sang khoác áo tuyển Anh, nơi anh sinh ra và thi đấu chuyên nghiệp. FIFA cho phép sự thay đổi này do anh chưa thi đấu trong giải chính thức.

Aymeric Laporte (Pháp – Tây Ban Nha)

Từng chơi cho các đội trẻ Pháp nhưng không được triệu tập lên tuyển quốc gia, Laporte sau đó nhập tịch Tây Ban Nha và trở thành trụ cột tại Euro 2020. Quyết định này đến từ việc anh đã sống và thi đấu ở Tây Ban Nha nhiều năm.

Xem thêm: BĐQT 14/3: Messi tỏa sáng giúp Inter Miami thắng Cavalier

Xem thêm: Bóng đá QT 9/3: Thần đồng 15 tuổi khiến NHA điên đảo

Xu hướng cầu thủ quốc tịch kép là hệ quả tất yếu của thời đại toàn cầu hóa và sự dịch chuyển dân cư quốc tế. Điều này mang lại sự đa dạng, cạnh tranh và mở ra cơ hội lớn cho các cầu thủ có tài năng nhưng không dễ tìm cơ hội ở quốc gia gốc. Tuy nhiên, nó cũng đặt ra câu hỏi về bản sắc, sự gắn kết và lòng trung thành trong bóng đá quốc tế. Trong tương lai, FIFA và các liên đoàn bóng đá sẽ tiếp tục phải điều chỉnh chính sách để cân bằng giữa cơ hội phát triển cá nhân và tính công bằng trong thể thao toàn cầu.