Những chiêu trò lách luật khi mua cầu thủ phổ biến nhất

Trong thế giới bóng đá hiện đại, các quy định chuyển nhượng ngày càng chặt chẽ nhằm đảm bảo sự công bằng và minh bạch. Tuy nhiên, không ít câu lạc bộ vẫn tìm cách lách luật để ký hợp đồng với các cầu thủ vượt giới hạn tài chính hoặc điều kiện pháp lý. Bài viết dưới đây sẽ điểm qua các chiêu trò lách luật khi mua cầu thủ phổ biến nhất và những thông tin liên quan đến thực trạng này.

Những chiêu trò lách luật khi mua cầu thủ

Chia nhỏ phí chuyển nhượng để tránh Luật Công bằng tài chính (FFP)

Một trong những thủ thuật phổ biến nhất là chia nhỏ phí chuyển nhượng thành các khoản thanh toán nhiều kỳ hoặc ghi nhận chúng dưới dạng “dịch vụ kỹ thuật”. Ví dụ, một CLB có thể trả 100 triệu euro cho một cầu thủ nhưng ghi trong sổ sách là 20 triệu euro mỗi năm trong 5 năm, giúp báo cáo tài chính không vượt quá ngưỡng của FFP trong từng mùa.

Một số đội bóng ở Anh và Pháp đã từng bị UEFA điều tra vì chiêu thức này, dù việc xử lý vẫn chưa thật sự triệt để do sự khác biệt trong hệ thống kế toán giữa các quốc gia.

Hợp đồng tài trợ “ảo” từ công ty mẹ

CLB có thể nhận các khoản tài trợ khổng lồ từ các doanh nghiệp có liên hệ với ông chủ nhằm hợp pháp hóa khoản tiền mua cầu thủ. Đây là cách mà một số đội bóng lớn ở châu Âu từng dùng, như việc các hãng hàng không, du lịch hay công ty đầu tư rót hàng trăm triệu euro tài trợ chỉ để hợp thức hóa dòng tiền chi ra mua cầu thủ đắt giá.

Theo các trang tin du doan bong da, UEFA đã từng cấm Manchester City tham dự cúp châu Âu vì hành vi này, dù án phạt sau đó bị CAS hủy bỏ vì thiếu bằng chứng cụ thể.

Ký hợp đồng qua bên thứ ba

Trước khi FIFA cấm hoàn toàn hình thức Third-Party Ownership (TPO), nhiều CLB từng ký hợp đồng với cầu thủ nhưng quyền sở hữu lại thuộc về một công ty đầu tư hoặc người đại diện. Họ mua cầu thủ với giá rẻ, sau đó bán lại với giá cao nhưng CLB chỉ nhận phần nhỏ, còn lợi nhuận đổ vào túi bên thứ ba. Dù TPO đã bị cấm từ năm 2015, một số biến thể vẫn tồn tại, chẳng hạn như các quỹ đầu tư thể thao tài trợ ngầm cho CLB.

Mượn cầu thủ có điều khoản mua đứt “tùy chọn”

Một chiêu khác để lách luật khi mua cầu thủ là mượn cầu thủ thay vì mua ngay, đi kèm điều khoản “bắt buộc mua đứt” vào năm sau. Điều này giúp đội bóng không phải chi nhiều tiền ngay trong năm tài chính hiện tại, qua đó tránh rơi vào vùng đỏ theo luật tài chính. Ví dụ, trường hợp của Kylian Mbappe từ Monaco sang PSG năm 2017 là một thương vụ mượn và mua tương tự.

Lách luật độ tuổi

Một số CLB cố gắng chiêu mộ cầu thủ trẻ chưa đủ tuổi thi đấu chuyên nghiệp bằng cách ký hợp đồng học viện hoặc đưa gia đình họ sang định cư để hợp thức hóa cư trú. Barcelona từng bị cấm chuyển nhượng trong 2 kỳ vì vi phạm luật chuyển nhượng cầu thủ dưới 18 tuổi.

>> Cập nhật thêm về tỷ số bóng đá hôm nay nếu bạn muốn theo dõi kết quả của những trận cầu hấp dẫn đang diễn ra khắp thế giới

Hệ quả và cách các tổ chức phản ứng

Những chiêu trò lách luật khi mua cầu thủ có thể để lại nhiều hậu quả và dẫn tới những thay đổi như:

FIFA và UEFA siết chặt luật lệ

Trước sự tinh vi của các chiêu trò lách luật, FIFA đã cấm hoàn toàn mô hình sở hữu bên thứ ba, đồng thời yêu cầu các CLB minh bạch về nguồn gốc tiền chuyển nhượng. UEFA cũng áp dụng Luật Công bằng tài chính chặt chẽ hơn, buộc các đội bóng không được chi vượt quá doanh thu bền vững trong vài mùa liên tiếp.

Trong mùa hè 2023, UEFA đã cắt ngắn thời hạn khấu hao cầu thủ trong báo cáo tài chính từ 7-8 năm xuống còn tối đa 5 năm để ngăn việc kéo dài khấu hao nhằm “giấu” chi phí thật.

Tăng cường kiểm toán độc lập

Hiện nay, nhiều liên đoàn yêu cầu các CLB cung cấp báo cáo tài chính được kiểm toán độc lập, thậm chí mời bên thứ ba như Deloitte, KPMG hoặc PwC vào kiểm tra. Điều này giúp hạn chế việc “thổi phồng doanh thu” hoặc “giấu lỗ”.

Gây ảnh hưởng đến tính công bằng thể thao

Các chiêu trò lách luật không chỉ là vấn đề tài chính mà còn tác động trực tiếp tới tính công bằng của các giải đấu. CLB có tiềm lực lớn có thể dùng tiền mua về cầu thủ mà các đội nhỏ không thể cạnh tranh, dẫn đến chênh lệch lực lượng ngày càng sâu rộng.

Ví dụ, một CLB trung bình khó lòng có thể chi 100 triệu euro cho một thương vụ trong khi một đại gia có thể “lách luật” để ký liên tục 3-4 ngôi sao trong cùng kỳ chuyển nhượng.

Án phạt nặng nề

Một số hình thức xử phạt đã được áp dụng như:

Xem thêm: Chuyển nhượng 4/11: Barcelona theo dõi sát sao Rafael Leao

Xem thêm: Chelsea thu lời từ việc bán Ian Maatsen cho Aston Villa

• Cấm chuyển nhượng (Chelsea, Barcelona, Atletico Madrid từng bị cấm vì vi phạm liên quan đến cầu thủ dưới 18 tuổi).
• Trừ điểm hoặc phạt tiền nặng (Juventus mùa 2022/23 từng bị trừ điểm vì khai khống lợi nhuận).
• Loại khỏi các giải đấu châu Âu (Manchester City từng bị đe dọa cấm C1 2 mùa vì vi phạm FFP).

Dù luật lệ bóng đá ngày càng chặt chẽ, song các CLB lớn vẫn tìm cách khai thác lỗ hổng để phục vụ tham vọng trên thị trường chuyển nhượng. Những chiêu trò lách luật khi mua cầu thủ tuy mang lại lợi ích ngắn hạn, nhưng nếu bị phát hiện, hậu quả sẽ vô cùng nghiêm trọng, không chỉ về tài chính mà còn ảnh hưởng đến hình ảnh và danh tiếng CLB. Trong tương lai, sự phát triển của công nghệ và tính minh bạch tài chính sẽ là yếu tố then chốt để đảm bảo một thị trường chuyển nhượng công bằng, hiệu quả và bền vững hơn.